రిపబ్లిక్ డే పర్వదినాన నేను రచించి, స్వరపరచి, పాడిన గీతం 'భారతమాతకు నీరాజనం' స్వాధ్యాయ ఛానెల్లో వినండి.
కథా నవలా సాహిత్యం - పద్యాలు - కవితలు - వ్యాసాలు - నాటికలు - కాలమ్స్ - సంగీతం - సినిమాలు - జీవితం!
Sunday, January 26, 2025
లేడీ విలన్లు! - దత్తవాక్కు - ఆంధ్రప్రభ
‘విలన్’ కు స్త్రీలింగం ఉందా? ఉందండోయ్! ‘విలనెస్’ అట! కానీ ఆ మాట అంత ప్రాచుర్యంలో లేదు. స్త్రీలింగాలకు లేడీ అన్న పదం చేరిస్తే మర్యాదగా ఉంటుంది. కండక్ట్రెస్స్, మేనేజెరెస్ అనడం కంటే, లేడీ కండక్టర్, లేడీ మేనేజర్ అనడం బెటర్ కదా!
చరిత్రలో, ఇతిహాసాల్లో, పురాణాల్లో మనకు మహిళా విలన్లు ఉన్నారు. రామాయణంలో కైకేయినే తీసుకుందాం. మెయిన్ విలన్ ఆమే అంటారు. కానీ, కాదు! ఆమె చాలా మంచిది. రాముడంటే చాలా ఇష్టం ఆమెకు. మంథర వచ్చి, రామునికి పట్టాభిషేకం చేస్తున్నారని చెబితే, కైకేయి కడుంగడు సంతసించి, తన మెడలోని రత్నాల హారాన్ని తీసి మంథరకు బహుమానంగా ఇచ్చిందట. ‘భరతుని కంటె నాకు రాముడంటేనే ఇష్టం’ అన్నదట పైగా. అసలు విలన్ మంథర. ఆ పాత్రలో, ‘సంపూర్ణ రామాయణం’ సినిమాలో, ఛాయాదేవి గారు జీవించారు. ఆమె ఆహార్యం, నటన అద్భుతం. కైకమ్మకు ద్వేషం ‘నూరిపోసే’ దృశ్యంలో ఆమె నటనా విశ్వరూపం కనిపిస్తుంది. బాపు గారు జమున గారికి కైక పాత్రనిచ్చింది కూడా అందుకేనేమో! రాముడు కైకమ్మను పల్లెత్తు మాట అనలేదు!
ఇక సూర్యకాంతం గారి విలనీ, విభిన్నమైంది. దాన్ని కూడా హాస్యంతో మేళవించగల మహానటి ఆమె. నిండు గర్భవతి అయిన కోడల్ని మెట్ల మీది నుంచి తోసేస్తుంది. ఆడపడుచుకు విషం కలిపి అన్నం పెడుతుంది. సవతి పిల్లలను చిత్రహింసల పాలు చేస్తుంది. భర్తను హీనాతిహీనంగా చూస్తుంది. అయినా సరే, ప్రేక్షకులకు ఆమెపై కోపం రాదు!
1946 లో ప్రతిభా వారు ‘ముగ్గురు మరాఠీలు’ అన్న సినిమా తీశారు. అందులో అక్కినేనిని అసలు గుర్తు పట్టలేం. అందులో మహారాణి రుక్కూబాయిగా కన్నాంబ గారి విలనీ భయాన్ని కలిగిస్తుంది. ఆమెకు సంతానం ఉండదు. బావగారి కుమారులను చేరదీస్తాడు రాజు (గోవిందరాజుల సుబ్బారావు). వారిని ఆమె పెట్టే బాధలు అన్నీ ఇన్నీ కావు! ఇక ‘నరసింహ’ (తమిళ డబ్బింగ్) సినిమాలో రమ్యకృష్ణ నటించిన నీలాంబరి పాత్ర ఆమె కెరీర్ లోనే గొప్పది. అసూయను అంత బాగా ప్రదర్శించిన పాత్ర. “నాకు దీటుగా నా కెరీర్లో ప్రతినాయకురాలి పాత్రలో నాకంటే బాగా నటించారు రమ్యకృష్ణ” అని సూపర్ స్టార్ రజనీకాంత్ ఆమెను ప్రశంసించారు.
ఇక సాహిత్యానికొద్దాం. ప్రసిద్ధ నాటకం ‘మేక్బెత్’లో ముగ్గురు మంత్రగత్తెలు ఉంటారు. వారు మహాకవి షేక్స్పియర్ ‘త్రీ విచ్చెస్’ గా ప్రసిద్ధులు. వారికి ‘భయంకర సోదరీమణులు’ (వియర్డ్ సిస్టర్స్) అని కూడా పేరు. మేక్బెత్ పతనానికి కారకులు. వారు మాట్లేడే భాష రిడిల్స్ (పొదుపు కథలు) తో కూడి, మానవాతీత శక్తులను ప్రతిఫలిస్తుంది.
మన తెలుగు టీవీ జీడిపాకం సీరియల్స్లో అత్తలు, కోడళ్ళు అందరూ విలన్లే! ఎందుకో మరి. ఆయా పాత్రలు నటించేవారికి అభిమానులు కూడా మహిళా ప్రేక్షకులే. దీన్నే ఇంగ్లీష్లో ‘ప్యారడాక్స్’ అంటారు. కుట్రలు, కుతంత్రాలు, హత్యలు, అబ్బో! దుర్మార్గంలో ఇంత సృజనాత్మకత ఉందా? అని మనకు ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది. అంతా పెద్దింటి ఆడవాళ్లే. అందంగా ఉంటారు. పైగా పెద్ద పెద్ద కళ్లను మరింత పెద్దవిగా చేసి, వికృతంగా తిప్పుతూ డైలాగులు చెబుతూంటే భయం వేస్తుంది. వారి పేర్లు కూడా భువనేశ్వరి, రాజేశ్వరి, ఇలా హుందాగా ఉంటాయి. కోడళ్లు కూడ ‘హమ్ కిసీ సే కమ్ నహీ’ అంటూ దుర్మార్గం పనులు చేస్తుంటారు, సీరియల్స్లో. అందంగా ఉన్నా, వీళ్ళంతా అలా అనిపించరు. కారణం, దుర్మార్గం అందాన్ని మింగేస్తుందేమో?
‘శూర్పణఖ’ పాత్రను చూస్తే నాకు జాలేస్తుంది. కాని కోపం రాదు. ఆమె రామలక్ష్మణులను కామించడం తప్పు కావచ్చు. “మేం అలాంటివాళ్లం కాదు, వెళ్లిపో” అని చెప్పొచ్చు కదా! ముక్కు చెవులు కోయడం ఎందుకు? నేను ముప్పాళ్ళ రంగనాయకమ్మగారి అభిమానిని లెండి! అయినా, నాకు తెలీకడుగుతున్నా, దుర్మార్గానికి ఆడా మగా తేడా ఉంటుందటండీ, మన పిచ్చిగాని! ఆడాళ్లలో మగాళ్లలో దుర్మార్గులుంటారు. కాని వారి సంఖ్య తక్కువంటా నేను. విలన్లు ఉంటే కదా హీరోల గొప్పదనం తెలిసేది? మన హీరోలు, “నాకు ఫలానా విలనే కావాలి” అని నిర్మాతలను డిమాండ్ చేస్తారట. సమ ఉజ్జీ ఉంటే తన పాత్ర ఎలివేట్ అవుతుందని!
నిజ జీవితంలో, మన ఇళ్లల్లో కూడా లేడీ విలన్లు లేరంటారా? వారిని చూసే కదా రచయితలు విలనమ్మలను సృష్టించేది? ‘ఆర్ట్ ఇమిటేట్స్ లైఫ్’ అన్నారు కదా అరిస్టాటిల్ గారు! మా అమ్మమ్మ చెల్లెలొకామె ఉండేది. ఆమె బాల వితంతువు. ఎవరయినా భార్యాభర్తలు అన్యోన్యంగా ఉంటే ఆమెకు సహించేది కాదు. ఆమె ఎవరింట్లో అయినా నాలుగు రోజులుండి వెళ్లిందంటే, ఆ ఇంట్లో గొడవలే! అంత పవర్ఫుల్ విలన్ ఆమె.
నన్నడిగితే, (ఎవరడిగారు?) ఆడైనా, మగైనా ప్రతి మనిషిలో కొంత విలనిజం ఉంటుంది. మంచివాళ్లు దాన్ని అణచుకొని, సంస్కారం చూపుతారు. ‘సోఫిస్టికేటెడ్ విలనీ’ అని ఒకటుంది. చక్కగా డ్రెస్ చేసుకొని, నవ్వుతూ మాట్లాడుతూ, గొంతులు కోస్తారన్నమాట. విలనిజం వినోదం వరకైతే పరవాలేదు. అది మన జీవితాలను ప్రభావితం చేసి, మనమూ దుర్మార్గులం అయితే ప్రమాదం! లేడీ విలన్ల దంతా నటనే నండోయ్! నిజ జీవితంలో వారు బంగారు తల్లులు! వారికి శతకోటి వందనాలు! అదన్నమాట!
నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 12వ భాగం సంచికలో
డల్లాస్ లోని సిరికోన సంస్థ - నటసామ్రాట్ అక్కినేని శతజయంతి సందర్భంగా నిర్వహించిన, ‘స్వర్గీయ జొన్నలగడ్డ రాంభొట్లు - సరోజమ్మగార్ల స్మారక నవలల పోటీ’ (2023)లో ప్రథమ బహుమతి పొందిన నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 12వ భాగం సంచికలో చదవండి.
~
సివిక్స్ సారు ఆశ్చర్యపోయినాడు. “హరికథలు చెబుతాడా? ఏదీ ఒక పద్యం చెప్పు, విందాము.”
వాడు సారు వైపు చూసినాడు. సారు పాడమన్నట్లు సంజ్ఞ చేశాడు. వాడు గొంతు సవరించుకొని, లవకుశ సినిమాలోని.
“రంగారు బంగారు చెంగావులు ధరించు/శృంగారవతి నారచీరలూనె” అన్న వాల్మీకి పద్యాన్ని సుమధురంగా పాడాడు. అశ్వత్థ గారు ఆనందాబుధిలో ఓలలాడారు. వైనతేయను ఆశీర్వదించారు.
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
పద్యకావ్యం 'శ్రీ లక్ష్మీనృసింహ మాహాత్మ్యము' 19వ భాగం లింక్
తండ్రీ! పరమాత్మా! పరమేష్ఠీ! బ్రహ్మదేవా! నీ తత్త్వంబు గ్రహింప నాబోంట్లకు శక్యంబె?
శా.:
నీవే సూత్రము, అంతరాత్మవు కదా, నీ రీతి గుహ్యంబునౌ
నీ వాల్లభ్యము చేత నెల్ల జగముల్ నిద్రించు నిశ్చింతగాన్
నీవే ప్రాణుల బుద్ధి జ్ఞానములకున్ నేర్పున్ నేర్పు సంధాతవై
నీవే కర్తవు, భర్తవున్, సకలమౌ మీమాంసకున్ పాహిమాం!
~
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
https://sanchika.com/sri-lakshminrusimha-mahaatmyamu-19/
జయజానకి రమణ - రామదాసు కీర్తన
స్వాధ్యాయ ఛానెల్ కోసం నేను పాడిన రామదాసు గారి 'జయజానకి రమణ' కీర్తన వినండి.
నా హాస్య కథ 'తెలుగోండ్ల పెండ్లి'
విశాఖపట్టణం నుంచి ప్రచురితమయ్యే విశాఖ సాహితి మాసపత్రిక జనవరి 2025 సంచికలో నా హాస్య కథ 'తెలుగోండ్ల పెండ్లి' ప్రచురితమైంది.
కథను చదివి చదివి హాయిగా నవ్వుకోండి 😄.
Click on the image to view in bigger size
Monday, January 20, 2025
నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 11వ భాగం సంచికలో
డల్లాస్ లోని సిరికోన సంస్థ - నటసామ్రాట్ అక్కినేని శతజయంతి సందర్భంగా నిర్వహించిన, ‘స్వర్గీయ జొన్నలగడ్డ రాంభొట్లు - సరోజమ్మగార్ల స్మారక నవలల పోటీ’ (2023)లో ప్రథమ బహుమతి పొందిన నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 11వ భాగం సంచికలో చదవండి.
~
వైనతేయ హరిదాసు వేషంలో స్టేజి మీదకు వచ్చాడు. అందరికీ నమస్కరించాడు. దస్తగిరిసారు ఎవరిదో హార్మోనియం తెప్పించి పెట్టుకొన్నాడు. క్రాఫ్ట్ టీచర్ రంగస్వామికి డోలక్లో ప్రవేశముంది. వాళ్లిద్దరూ హరిదాసుకు వాద్యసహకారం అందిస్తారు
“సభికులారా! ఈ రోజు నేను గానం చేస్తున్న హరికథ, ప్రఖ్యాత రచయిత ఛార్లెస్ డికెన్స్ వ్రాసిన నవల ఆలివర్ ట్విస్ట్!” అనగానే వేదిక మీద నున్న ఎం.ఎల్.ఎ, సి.ఐ. గారితో పాటు సభిలందరూ ఆశ్చర్యపోయారు. ‘ఇంగ్లీషు నవలను హరికథ చెబుతాడా?’ అందరిలో ఆసక్తి నెలకొంది.
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
https://sanchika.com/srimadramaramana-pds-serial-11/
పద్యకావ్యం 'శ్రీ లక్ష్మీనృసింహ మాహాత్మ్యము' 18వ భాగం లింక్
https://sanchika.com/sri-lakshminrusimha-mahaatmyamu-18/కం.:
గర్వము ఖర్వము నయ్యను
సర్వము తమ దాసులనెడు శాస్త్రము ముగిసెన్
పూర్వము లేని విధంబున
నిర్వేదము చూపె తపసు నిష్ఠ చెలంగన్
వచనము:
అహంకారము నశించిన ఆ అమర కాంతలు, అనవత శిరస్కులై ఆ మహా తాపసి పాదములకు ప్రణమిల్లి, వెనుకకు మరలిరి.
~
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
‘స్మరించుకుందాం’ - పుస్తక సమీక్ష
డా. వైరాగ్యం ప్రభాకర్ రచించిన స్మృతి కావ్యం ‘స్మరించుకుందాం’ పై నా సమీక్ష సంచిక వెబ్ పత్రికలో.
~
భావకవులు ప్రేయసి మీద తప్ప, భార్య మీద కవిత్వం వ్రాయరని, వారిపై ఒక ఆరోపణ! అది నిజం కాదని డా॥ వైరాగ్యం నిరూపించారు. ఈ పుస్తకంలో తొలి కవితనే తన ‘మెరుగైన సగం’ శ్రీమతి లక్ష్మీ భవానిపై వ్రాశారు. తన సంస్థకు కూడా ఆమె పేరే పెట్టారు.
(పూర్తి సమీక్ష సంచికలో చదవండి.)
https://sanchika.com/smarinchukundam-book-review-pds/
Sunday, January 12, 2025
పాజిటివ్.. నెగెటివ్!- దత్తవాక్కు - ఆంధ్రప్రభ
ప్రతి విషయానికీ రెండు పార్శ్వాలుంటాయి. నాణేనికి రెండు వైపులున్నట్లు! దాన్నే ‘అదర్సైడ్ ఆఫ్ ది కాయిన్’ అన్నాడు అంగ్రేజీవాడు! ఈమధ్య సోషియల్ మీడియాను గమనిస్తే, పాజిటివ్గా, నెగెటివ్గా, పుంఖానుపుంఖాలుగా అభిప్రాయాలు వెల్లువెత్తడం కనిపిస్తుంది. వీళ్ళకు ‘నెటిజన్లు’ అని పాత్రికేయులే పేరు పెట్టారు! సరిగ్గా నప్పింది! నెట్లో హడావిడి చేసే సిటిజన్లన్న మాట. సంస్కృతంలో ‘యద్భావం తద్భవతి’ అన్న ఒక సూత్రం ఉంది. దాన్ని ఇంగ్లీషులో తర్జుమా చేద్దాం. ‘యాజ్ యు థింక్, సో యు బికమ్’. నిజానికి ఇది పాజిటివ్ దృక్పథాన్ని ప్రతిబించించే అంశం కాని, సమకాలీన జర్నలిజం సోషల్ మీడియాలలో ఇది ‘ఎవరికి నచ్చింది వారు చెప్పుకునే’ దానిగా పరిణమించింది.
ముందు అధికారంలో ఉన్నవారు అంతా సర్వనాశనం చేశారనీ, తాము వచ్చి చక్కదిద్దుతున్నామనీ, ప్రస్తుతం పగ్గాలు చేపట్టిన వారు సెలవిస్తుంటారు. ప్రతిపక్షం తక్కువేం తినలేదు. తాము బ్రహ్మండంగా వెలగబెట్టిన దాన్ని ఇప్పుడొచ్చిన వాళ్లు పూర్తిగా పాడుచేస్తున్నారని వీళ్లు! విచిత్రం ఏమిటంటే, ‘కడుపు నిండిన’ వర్గమే సోషల్ మీడియాలో యాక్టివ్గా ఉంటుంది. పాలన వల్ల పాజిటివ్ గానో నెగెటివ్ గానో ‘అఫెక్ట్’ అయినవారికి, బీదాబిక్కీకి, సోషల్ మీడియా మేధా ప్రదర్శన చేసే టైమ్ ఉండదు! జీవనపోరాటమే వారికి సరిపోతుంటే, ఈ అభిప్రాయ పోరాటం వారెక్కడ చేయగలరు? కేంద్రంలో, రాష్ట్రాలలో, జరుగుతున్న పరిణామాలకు నెటిజన్లు స్పందిస్తున్న తీరు చూస్తే విస్తుబోతాం.
ఒక బాలమేధావి, ప్రపంచ స్థాయి ఛెస్ ఛాంపియన్గా, నిలిస్తే, ఆయన పేరు మూలాలు వెతుకుతాడో మేధావి. ఇంకొకాయన, కేంద్ర ఆర్థికమంత్రిగారు ఎయిర్పోర్ట్లో ఆ పిల్లవానికి వచ్చిన ప్రైజ్మనీపై ట్యాక్స్ వసూలు చేయడానికి ఎదురుచూస్తున్నారని జోక్ చేస్తాడు! ఒక మాస్ హీరో వీరమాస్ సినిమా విడుదల రోజు ఆ మహానటుడు థియేటర్కు వస్తే, తొక్కిసలాట జరిగి ఒకరు మరణిస్తే, వేరొకరు చావు బతుకుల్లో ఉంటే, నెటిజన్ల ‘యద్భావం తద్భవతి’ యాటిట్యూడ్లు వారి వారి విమ్స్ అండ్ ఫ్యాన్సీస్ (సారీ! దీనికి తెలుగు పదం తోచడం లేదు) ను ప్రతిబింబిస్తాయి. ఆయన థియేటరుకు వెళ్లడం తప్పని ఒకరంటే, ఆయనకూ సినిమా చూసే హక్కు ఉందంటాడు ఇంకొకాయన. అరెస్టయిన ఆయన్ను చూడడానికి సెలిబ్రిటీలందరూ వెళ్లడం, మరణించిన వారి కుటుంబాన్ని పరామర్శించటానికి వెళ్లకపోవడం గురించి కామెంట్స్ చేస్తారు. జాతీయ అవార్డు పొందిన వాడిని అరెస్టు చేస్తారా? అంటూ ఆశ్చర్యపోతాడు ఇంకో ఆయన. ఇంకో ప్రముఖ నటుని కుటుంబంలో ఆస్తి పంపకాలలో, తండ్రీ కొడుకులు గొడవ పడితే, అదేదో జాతీయ ప్రాముఖ్యత గల అంశమైనట్లు, హై డ్రామా! ఉత్కంఠ! అంటూ గంటల తరబడి ఊదరకొడతారు. పైన పేర్కొన్న విషయాల్లో, ప్రభుత్వ చర్యలను విమర్శించేవారు, మద్దతిచ్చేవారు, ‘యద్భావం తద్భవతి’ లాగా తయారవుతారు. ఇదంతా ఒక ప్రహసనం! కామన్ మ్యాన్కు అనవసరం!
కొన్ని ఎక్స్ప్రెషన్స్ నెగెటివ్ గానే ఉంటాయి. పాజిటివ్ వెర్షన్ ఉండదు. “ఫరవా లేదు” అంటాం గాని, “ఫరవా ఉంది” అని ఎవరయినా అన్నట్లు ఎక్కడా కనబడదు! “శుభస్య శీఘ్రం” అని ఉంది గాని “అశుభస్య ఆలస్యం” అని లేదు కదా! సామెతల్లో అయితే పాజిటివ్ నెగెటివ్ రెండు ఉండి, ఏది అనుసరించాలో తెలియక, మనల్ని కన్ఫ్యూజ్ చేస్తాయి. ఉదా: ‘నిదానమే ప్రధానం’ ఓ.కె. - మరి, ‘ఆలస్యం అమృతం విషం’? ‘స్లో అండ్ స్టడీ విన్స్ ది రేస్!’ బాగానే ఉంది! ‘హేస్ట్ ఈజ్ వేస్ట్’ ఇదీ సరే! మరి, ‘మేక్ హే వైల్ ది సన్ షైన్స్!’ - దీన్నెలా తీసుకోవాలని మా గురువు గారు తాటిచెర్ల కృష్ణశర్మగారిని అడిగానో సారి. ఆయన నవ్వుతూ, “ఒరేయ్! టు హూమ్ సో ఎవర్ ఇట్ ఈజ్ కన్సర్న్డ్” అన్నారు! “ఎవరికేది వర్తిస్తే వారికది!”
నిజమే! వామపక్షవాదులు దేన్నైనా, తమ భావజాలంతో ముడిపెడుతుంటారు. దాన్ని ఇష్టపడేవారికి అది నచ్చుతుంది. పెద్దాయన చేస్తున్నదంతా అద్భుతం అని ఆయన తరపు వాళ్లంటే, కార్పొరేట్లకు దోచిపెడుతున్నారు అని అగెనెస్ట్ బ్యాచి! ‘యద్భావం తద్భవతి’ వాళ్ళు ఉండనే ఉన్నారు! నాలాంటి, మీలాంటి వాళ్ళకు ఏది నిజమో తెలియక జుట్టు పీక్కుంటాం. ఎప్పుడూ ఒక్కలాగే ఉంది మన పరిస్థితి! ఎవరూ ఊడబొడిచిందేమీ లేదు!
‘ఆబ్జెక్టివ్ క్రిటిసిజమ్’ అని సాహిత్య విమర్శలో ఒక చక్కని సిద్ధాంతం ఉంది. ‘నిష్పక్షపాత’ అని అర్థం, ‘ఆబ్జెక్టివ్’ అన్న పదానికి. అదిప్పుడెక్కడ ఏడ్చింది, మహాప్రభో!? ‘నిజమైన’ దాన్ని చెప్పే నాథుడే కరవయ్యాడు! ‘కనకదుర్గ పూజామహిమ’ అని విఠలాచార్య గారి సినిమా ఈమధ్య యూట్యూబ్లో, మా స్మార్ట్ టీవీలో చూశానండి. ‘రామాయణంలో పిడకల వేట’ అనుకుంటున్నారా! కాదు! అందులో ఒక రాజు, ఒక రాణి ఉంటారు. రాజు మిక్కిలినేని గారు. రాణి ఎవరో మరి? ఇద్దరూ సంగీతంలో నిష్ణాతులే. వారు సౌధోపరి భాగంలో ఉండగా, ఒక జంతువు అరుపు వినబడుతుంది. దాని అరుపులోని షడ్జమం, పంచమం వగైరాలను బట్టి అది మగనక్క అని రాజుగారు, కాదు ఆడనక్క అని రాణిగారు వాదించుకుంటారు. వాదోపవాదాలు పెరిగి పందాల వరకు వెళుతుంది విషయం. ఎలక్షన్లలో ఎవరు గెలుస్తారని కోట్లల్లో పందేలు కాసే అద్భుత ప్రజాస్వామ్యం మనది! ఎవరు గెలిస్తే, మిగతావారు అడవులలో వెళ్లాలని.. ఈ కథ ఎందుకు చెప్పానో తమరికర్ధమయే ఉంటుందీ పాటికి. ఇప్పటి పరిస్థితి అలాగే ఉంది మరి! ఏ నక్క ఐతే ఏమిటి? దానికంత రాద్ధాంతం అవసరమా! ఒక్కటి మాత్రం తప్పదు! నిజం నిప్పు! అది దాచాలన్నా దాగదు! అదన్నమాట!
నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 10వ భాగం సంచికలో
డల్లాస్ లోని సిరికోన సంస్థ - నటసామ్రాట్ అక్కినేని శతజయంతి సందర్భంగా నిర్వహించిన, ‘స్వర్గీయ జొన్నలగడ్డ రాంభొట్లు - సరోజమ్మగార్ల స్మారక నవలల పోటీ’ (2023)లో ప్రథమ బహుమతి పొందిన నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 10వ భాగం సంచికలో చదవండి.
~
“నాన్ డిటెయిల్డ్లో ఆలివర్ ట్విస్ట్ కథను హరికథగా మలచి చెబితే ఎట్లుంటుంది సార్?”
అబ్బురంగా చూశాడు సారు వాడి వైపు. “కానీ, చెప్పగలవా?”
“ముందుగా తయారు చేసి మీకు చూపుతాను. ఇంగ్లీషుసారుకు, తెలుగు సారుకు కూడా చూపిస్తా. కొన్ని పద్యాలు, పాటలు కూడా పెడతాను. ఇరవై నిమిషాలకు సెట్ చేస్తాను.”
సార్ ముఖం వెలిగింది! శిష్యున్ని గర్వంగా చూసుకున్నాడు.
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
https://sanchika.com/srimadramaramana-pds-serial-10/
పద్యకావ్యం 'శ్రీ లక్ష్మీనృసింహ మాహాత్మ్యము' 17వ భాగం లింక్
ఉ.:
పూచెన శోకవృక్షములు పువ్వులు నిండిన బుట్టలోయనన్
ఏచెను తుమ్మెదల్ మిగులు నింపగు ఝుమ్మను నాద మెల్లెడన్
వేచిన చైత్రమెల్ల తన విస్తృత వైభవ దర్శనంబునన్
నోచిన భాగ్యమో యనగ నున్నతి బ్రకృతి జూపె, యామనిన్
~
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
https://sanchika.com/sri-lakshminrusimha-mahaatmyamu-17/
తిరుమల రామచంద్ర గారిపై నా పద్య ప్రసంగం
శ్రీమాన్ తిరుమల రామచంద్ర గారిపై నా పద్య ప్రసంగం స్వాధ్యాయ ఛానెల్లో చూడండి/వినండి.
Saturday, January 4, 2025
అలవాటు... మేనరిజమ్! - దత్తవాక్కు - ఆంధ్రప్రభ
‘అవ్వ పేరే ముసలమ్మ’ అనుకుంటున్నారా తవురు గోరు? అక్కడే సాంబారులో కాలేశారు! రెండూ వేరు వేరండీ బాబు! అలవాటుకు హ్యాబిట్ అని అర్థం చెప్పుకోవచ్చు. పిల్లి అంటే మార్జాలము అని చెప్పినట్లుంది కదూ! “ఏదై నా ఒక పనిని మళ్లీ, మళ్లీ, అది పనిగా చేస్తూ ఉండే ప్రవర్తన” అని దాన్ని నిర్వచించారు. ఎవరు? ఎవరో వల్లకాట్లో రామనాథాయ! కొంపదీసి అన్నింటినీ అలా నిర్వచించడం ఆయన అలవాటేమో?
ఈ ‘అలవాటు’ లో సదరు వ్యక్తి ప్రమేయం లేకపోవచ్చునని మనస్తత్త్వశాస్త్రవేత్తలు వాక్రుచ్చారు! అంటే దేంతోనో గట్టిగా క్రుచ్చలేదు! చెప్పారని.. కవి హృదయం! బయటికి కనబడుతుంది కాని, అలవాటు ‘మానసికం’ అట.
‘పచ్చిబియ్యం తినడం’ ఒక దురలవాటు. దానివల్ల రక్తహీనత, నీరసం వస్తాయట. ‘పొగ త్రాగడం’ ఉండనే ఉంది. అయినా, నాకు తెలియక అడుగుతా, పొగ త్రాగడం ఏమిటండి? అదేమైనా పానీయమా? పొగ పీల్చడం అంటే సరిపోతుందా? ఆలోచించండి. దీన్ని ఒక ఫాషన్, ప్యాషన్గా చేసుకుంటారు కొందరు (అ)నాగరికులు. ముక్కులోంచి, నోట్లోంచి (రింగులు రింగులుగా) వదులుతుంటారు పైగా. చెవుల్లోంచి రాదేమో? రోజుకెన్ని. ఆ లెక్కన నెలకెన్ని, సంవత్సరానికెన్ని సిగరెట్లు తాగుతాడో, మొత్తం ఖర్చు లక్షల్లో తేలి, ఎంత నష్టపోతున్నాడో చెప్పి, ఆ అలవాటు మానేయమన్నాడట ఒకాయన. ‘అలా లెక్కలేసుకుంటే బ్రతకలేమండీ!’ అనేది జవాబు! అలవాట్లకు శాస్త్రప్రమాణాలు చూపే ఘనులున్నారు.
“రావణ యుద్ధం బందున/బావనుడగు లక్ష్మణుండు పడి మూర్ఛి లినన్/
ఆవల బొగ చెట్టుండిన/బావని సంజీవి కేల పరుగెత్తు నృపా”
రామరావణ యుద్ధంలో లక్ష్మణుడు మూర్ఛపోతే, అక్కడ పొగాకు మొక్క ఉండి ఉంటే. ఆంజనేయుడు సంజీవని కోసం ఎందుకు పరిగెత్తుతాడు? అలా ఉంటాయి!
ఇక మ్యానరిజమ్ అంటే, విభిన్నమైన వ్యవహారశైలి. అదొక లక్షణం, విధానం. అది మాటల్లో గాని, ప్రవర్తనలోగాని ద్యోతకం అవుతుంది. మళ్లీ, ‘మ్యానర్స్’ వేరు! ఈ మ్యానరిజమ్ కళల్లో కూడ ఉంటుంది. లియొనార్డో డావిన్సీ, రాఫెల్, మైకేల్ యాంజిలో, రవివర్మ, వడ్డాది పాపయ్యలాంటి వారి శైలి వారిని ఇట్టే గుర్తించేలా చేస్తుంది. రచనా శైలిని బట్టి, ఆ రచయిత ఎవరో సులభంగా తెలిసిపోతుంది. “అది శోభనపు గది. సాలంకృతము. అసలు శోభనమన్న నేమి? ఈ ప్రపంచకము విచిత్రమైనది. శోభతే ఇతి శోభనమ్ అని విశ్వ నిఘంటుకారుడు చెప్పియున్నాడు...” ఇది ఎవరు రాశారు చెప్పుకోండి చూద్దాం? ఇంకెవరు? కవిసమ్రాట్ విశ్వనాథ!
ఈ పదం, ‘మ్యానియెరా’ అన్న ఇటాలియన్ పదం నుంచి వచ్చిందట. దీన్నే స్టయిల్ అంటారు. నటులు ఒక్కొక్కరు ఒక్క మ్యానరిజమ్ను పండించి, ప్రసిద్ధులవుతారు. రజనీకాంత్ స్టైల్, ప్రభాస్ స్టైల్, యన్టీఆర్ స్టైల్, ఎయన్నార్ స్టైల్. యస్వీఆర్ స్టైల్... అబ్బో! ఎన్ని స్టైల్లో? వాటిని అనుకరించి పొట్టపోసుకునే వారున్నారు. వారిని మిమిక్రీ ఆర్టిస్టులంటారు. అదీ గొప్ప కళే. ఒక విషయం గమనించారా మాస్టారు? వాళ్ళు మిమిక్రీ చేస్తుంటే మనకు నవ్వొస్తుంది కాని, ఒరిజినల్ వ్యక్తుల మ్యానరిజమ్ వల్ల రాదు! హీరో వర్షిష్ కూడా!
ప్రముఖుల విచిత్ర అలవాట్లు చూడండి. మైకేల్ యాంజిలో స్నానం చేసే వాడు కాదట. మా మాతామహుడొకాయన ఉండేవారు. ఆయన కూడ స్నానం చేసేవాడు కాదు, జంధ్యాలు మార్చుకునేవాడు కాదు. అవన్నీ కలిసి పెద్ద మోకులా ఉండేవి. దీన్ని వైరాగ్యం అనొచ్చా? లేక బద్ధకమా? ఫ్రాన్సిస్ బేకన్కు ‘హ్యాంగోవర్’తో పని చేయడం ఇష్టం ఆట! మద్యపాన ప్రియులకు హ్యాంగోవర్ అంటే తెలుసు బాగా! ఒకాయన విమాన ప్రయాణం చేసి వచ్చాడట. ఎవరో ఫోన్ చేస్తే, తాను హ్యాంగోవర్లో ఉన్నానన్నాడట! ఇతనికి తాగే అలవాటు లేదు కదా! ఇదేమిటి అని సదరు పృచ్ఛకుడు నివ్వెరపోయాడు. ‘జెట్లాగ్’ కు వచ్చిన అవస్థ! పదం తెలుసు కదా అని వాడి ఉంటాడు!
‘అగథా క్రిస్టీ’ అపరాధ పరిశోధన నవలలకు పెట్టింది పేరు. ఆమె బాత్ టబ్లో కూర్చుని, యాపిల్స్ తింటూ రచనలు చేసేదట. సల్మాన్ ఖాన్కు సబ్బులు సేకరించే అలవాటు ఉందట. జాన్ అబ్రహం, కాలు కదిలిస్తూ ఉంటాడట. ఆయనకు డాన్సు రాదు! అమితాబ్, తన పిల్లలు విదేశాలతో ఉంటే రెండు చేతి వాచీలు పెట్టుకుంటాడు. రెండు టైమ్ జోన్లు తెలియాలని!
పోసాని కృష్ణమురళి మాట్లాడేటప్పుడు మాటిమాటికీ షర్ట్ సర్దుకుంటుంటాడు. అది ఆయన మ్యానరిజమ్. తనను వృద్ధాప్యంలో ప్రజలు చూస్తే తట్టుకోలేరని శోభన్బాబు లేటు వయస్సులో బయటకు వచ్చేవాడు కాదు.
‘ఎడంచేతివాటం’ అని ఒకటుంది. వాళ్ళు ఎడంచేత్తోనే అన్ని పనులూ చేస్తారు. సూర్యకాంతం గారు, సచిన్ టెండూల్కర్, రతన్ టాటా, బరాక్ ఒబామా, ఐన్స్టీన్ కొన్ని ఉదాహరణలు. మళ్లీ ‘లెఫ్టిస్ట్స్’ వేరండోయ్. వారు వామపక్షవాదులు. ‘కుడి ఎడమైతే పొరపాటు లేదోయ్’ అన్నారు సీనియర్ సముద్రాల. అక్కినేని వారు ఆ పాటలో జీవించారు. ఆ పాటలో లోతైన ఆధ్యాత్మిక పరిమళాలున్నాయి.
మా గురువుగారు తాటిచెర్ల కృష్ణశర్మ గారు. ఆయన మాకు తెలుగు పాఠం చెప్పేవారు. ముందు ఇద్దరిని పిలిచి, సంచిలోంచి చిన్న సీసా తీసి, వారి చేతుల్లో నాలుగు చుక్కలు వేసి, అటువైపొకరు, ఇటు వైపొకరు కణతలు రుద్దుతూ ఉంటే, అద్భుతంగా పాఠం చెప్పేవారు. ఎదుటి వారికి ఇబ్బంది కలిగించనంతవరకు అలవాటయినా, మ్యానరిజమైనా మంచిదే! మీ ప్రమేయం లేకుండా, మీకలాంటివేమయినా ఉన్నాయా? చెక్ చేసుకోండి! అదన్నమాట!
నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 9వ భాగం సంచికలో
డల్లాస్ లోని సిరికోన సంస్థ - నటసామ్రాట్ అక్కినేని శతజయంతి సందర్భంగా నిర్వహించిన, ‘స్వర్గీయ జొన్నలగడ్డ రాంభొట్లు - సరోజమ్మగార్ల స్మారక నవలల పోటీ’ (2023)లో ప్రథమ బహుమతి పొందిన నా నవల ‘శ్రీమద్రమారమణ’ - 9వ భాగం సంచికలో చదవండి.
~
“స్వామీ! నాయకుల్లో ప్రతివారికి ‘ధీర’ అనే శబ్దం ఎందుకు ఉంది? లలితుడు, ఉదాత్తుడు, శాంతుడు, ఇలా అంటే సరిపోయేది కదా!”
సదాశివశర్మగారు చికితుడైనాడు.
“నాయనా! మంచి ప్రశ్న! ఇలాంటి విషయాలు ఎలా తోస్తాయి రా నీకు?” అని వాడిని మెచ్చుకొని, ఇలా వివరించారు.
“శాంతం, లాలిత్యం, ఉదాత్తత, ఔద్ధత్యం ఇవన్నీ విభిన్న వ్యక్తిత్వాలు. కానీ ధీరగుణం అందరిలో ఉండాలి. ధీరత్వం అంటే చెక్కు చెదరని నిబ్బరం. అప్పుడే ఆయా వ్యక్తిత్వాలు సంపూర్ణమవుతాయి.”
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
https://sanchika.com/srimadramaramana-pds-serial-9/
పద్యకావ్యం 'శ్రీ లక్ష్మీనృసింహ మాహాత్మ్యము' 16వ భాగం లింక్
అని దేవేంద్రుండు పలుక, అప్సరోత్తమ యైన తిలోత్తమ ఇట్లనియె.
సుగంధి:
వాలు చూపు నేను జూడ వాలిపోవు దైత్యుడే!
ఆలకించి తేనెలొల్కు నాదు పల్కు సోలడే!
నీలవేణి తోడగొట్ట నేలవాలి మొక్కడే!
మేలమాడ యోగి యైన బ్రీతి లొంగిపోవడే!
~
(పూర్తి ఎపిసోడ్ని సంచికలో చదవగలరు)
https://sanchika.com/sri-lakshminrusimha-mahaatmyamu-16/
నా యాత్రా రచన 'అన్నవరం – పాదగయ – అంతర్వేది – క్షీరారామ దర్శనం-2' - లింక్
ఇటీవల అన్నవరం, పాదగయ, అంతర్వేది, క్షీరారామ క్షేత్రాలను సందర్శించాను. ఆ యాత్రానుభవాల రచన రెండవ, చివరి భాగం సంచికలో చదవండి.
https://sanchika.com/annavaram-padagaya-anatarvedi-ksheeraaramam-darshanam-pds-2/
నా నవల 'ఆపరేషన్ రెడ్' పై ఓ పాఠకుని అభిప్రాయం
విజయవాడకి చెందిన కృష్ణ ప్రకాష్, నా నవల 'ఆపరేషన్ రెడ్' చదివి, ఇలా స్పందించారు.
ప్రస్తుతం విజయవాడలో ఇందిరాగాంధీ మునిసిపల్ స్టేడియమ్ లో జరుగుతున్న 35వ పుస్తక ప్రదర్శనలో అన్వీక్షికి పబ్లిషర్స్ వారి స్టాల్స్ 17, 208లో ఈ పుస్తకం లభిస్తుంది.
Click on the image to view in bigger size